Rok 2020

4. 13 sierpnia 2020 r. godz. 20.00 zapraszamy na koncert plenerowy z okazji 77. rocznicy powstania w getcie białostockim.

Białystok Ghetto Underground

Tym razem nie będzie Rebeki, Skrzypka na dachu ani Dony.  Nie będzie sentymentalnych skrzypiec i rzewnych melodii.

Będzie elektro, cold wave, stoner, punk, hip-hop.  Będzie o śmierci, wściekłości, walce, izolacji, tęsknocie, miłości i nienawiści.

O tym pisali polscy Żydzi zamknięci za murami obozów koncentracyjnych i gett.

Także getta białostockiego na którego gruzach odbędzie się koncert. Domy przy Jurowieckiej, Ciepłej, Fabrycznej, Nowogródzkiej, były świadkami największego zrywu antyhitlerowskiego w Białymstoku - powstania w getcie w sierpniu 1943 r.

Te domy będą też świadkami koncertu z utworami które od czasów wojny w większości nigdy nie były w Polsce grane, z pierwszymi polskimi tłumaczeniami tekstów i zupełnie inną muzyką.

Wystąpią m.in.: Radek Orłowski (Tempelhof, Madame Delirium, BSSS, Radius) Michał Ciruk (Cira) Cezary Tabor (Obywatel NIP)

Miejsce:: róg Jurowieckiej i Fabrycznej (wejście przez bramę od strony ul. Fabrycznej).

Wydarzenie objęte patronatem Towarzystwa Przyjaciół Kultury Żydowskiej we współpracy z Żydowskim Instytutem Historycznym z Warszawy.

 

3. 27 stycznia - Wieczór poświęcony pamięci Zbyszka Siwińskiego - o godz 18 w Centrum Aktywności Społecznej, ul. Św Rocha 3, wejście od Krakowskiej.

Zapraszamy!         

 

 

 

 

1. Reaktywujemy spotkania TPKŻ w 2-gi i 4-ty poniedziałek miesiąca.

Będą się odbywać w Bibliotece Centrum Aktywności Społecznej ul. Św. Rocha 3 - wejście od Krakowskiej

 

Rok 2019

10. 12 grudnia 2019 o godz. 18.00 w Galerii Sleńdzińskich, ul. Waryńskiego 24A: "Polacy i Żydzi - razem"

Program przygotowany przez Przemysława Wierzbowskiego i Tomasza Wiśniewskiego.

Polacy, Żydzi - razem! W Polsce przedwojennej to działało. Najlepszym przykładem są esperantyści! W przedwojennym środowisku esperantystów nie miało znaczenia kto kim jest, czy chodzi do kościoła, synagogi, cerkwi czy też kirchy. I czy w ogóle jest wierzący. Esperantystów łączyła idea esperancka, która silnie eksponowała ideę pojednania, solidarności i szacunku wobec innych.

9. Wspomnienie o Zbyszku Siwińskim - (1942-2019.11.20)

W dniu 20 listopada zmarł nasz pierwszy Prezes i założyciel Towarzystwa Przyjaciół Kultury Żydowskiej w Białymstoku Zbigniew Feliks Siwiński. Kontakt z nim był w ostatnim czasie utrudniony bo raz że mieszkał w Łapach a dwa bardzo cierpiał, o ciężkiej chorobie wiedzieliśmy i przynajmniej czasem Go odwiedzaliśmy, licząc na to, że z niej wyjdzie. On też myślał jeszcze o większej aktywności w TPKŻ, bo przed świętami zamierzali z żoną Basią wrócić i znów zamieszkać w Białymstoku. Ale stało się inaczej.

Nadzieja na lepsze umiera ostatnia.

Ostatnia - ziemska - droga Zbyszka była następująca: w piątek 22.11 miały miejsce modlitwy i  wystawienie ciała w domu w Łapach, w sobotę o 10.00 Msza Św. w kościele w Łapach i pochówek na Cmentarzu Miejskim w Białymstoku na ul. Wysockiego. Pogrzeb był więc chrześcijański - Zbyszek decyzję o tym pozostawił rodzinie, chcąc jedynie aby wybrany obrządek nikogo nie uraził. Żona - Basia - przekazała mi, że w jego trumnie umieściła tak ważne dla niego akcesoria związane z judaizmem. 

Wiemy - na pewno nie wszystko - jak bardzo skomplikowane życie miał Zbyszek w aspekcie poszukiwania tożsamości.

Zapamiętamy Go jak bardzo przyjacielskiego, ciepłego, rubasznego człowieka.

Zbyszku. Odpoczywaj w pokoju. Żyj wiecznie!

Najbliższej rodzinie, w szczególności żonie Basi -którą znamy - przekazujemy tą drogą wyrazy współczucia.             w imieniu zarządu TPKŻ, Tadeusz Ruminowicz

 

Ostatni film Tomka Wiśniewskiego o Zbyszku możecie obejrzeć w linku: TEST - the story of Zbyszek Siwiński (English) 

 

 

8. Wschód Kultury - Inny wymiar. Białystok, 29.VII-1.IX 2019

Wśród wielu imprez tegorocznego Festiwalu nam zapadła w pamięci wystawa w Centrum im. Ludwika Zamenhofa "Rina Nikova - biblijna balerina" (poniższe informacje ze strony www.centrumzamenhofa.pl/art,771,rina-nikova-biblijna-balerina)

Rina Nikova (1898-1972) to pseudonim artystyczny Rozy Rubinowicz, mieszkającej w Izraelu światowej sławy artystki, primabaleriny i prekursorki baletu biblijnego, stylu, w którym wątki/motywy biblijne interpretowane były poprzez taniec. Jej nazwisko na stałe zapisało się w dziejach światowego i żydowskiego baletu.

Roza urodziła się i dorastała w Białymstoku, w rodzinie Lejba i Ester Rubinowiczów, początkowo przy ul. Kupieckiej (obecnie I. Malmeda), następnie ul. Polnej. To tu spędziła kilkanaście pierwszych lat swojego życia, do wybuchu I wojny światowej. Lat, które na pewno nie pozostały bez wpływu na jej dalsze życie i wybór drogi artystycznej. Wiedza o związkach Riny Nikovej z Białymstokiem uległa zatarciu w trakcie burzliwych dziejów tej części Europy w I połowie XX wieku. Wystawa o życiu i twórczości tej wybitnej artystki przywraca pamięć o jej białostockich początkach, a także prezentuje dalsze jej losy i międzynarodową karierę. Pragniemy, aby postać Riny Nikovej i jej działalność artystyczna na stałe wpisała się w pamięć o wielokulturowej tradycji, kształtującej historię naszego miasta i regionu.

Celem wystawy i towarzyszącego jej katalogu jest połączenie wczesnego izraelskiego tańca i fotografii, bez której trudno by było sobie wyobrazić historię tańca w Izraelu. Każdy z fotografów utrwalał różne etapy życia Nikovej na swój własny sposób. Pierwsza prezentacja wystawy odbyła się w Jerozolimie, w założonym przez nią domu tańca, co przywróciło ją ojczyźnie. Obecna wystawa to powrót Nikovej do rodzinnego Białegostoku. Za sprawą tej swoistej „kapsuły czasu” białostoczanie będą mogli poznać biografię i twórczość artystki.
Guy Raz, kurator wystawy
 
Swoją prapremierę ekspozycja miała w 2018 roku w Jerozolimie, w „Domu Baletu Biblijnego Riny Nikovej” – miejscu, w którym artystka prowadziła działalność edukacyjną.

Guy Raz (ur. 1964) - kurator, niezależny fotograf, badacz historii izraelskiej fotografii od 1839 (Palestyna, Ziemia Izraela) do czasów współczesnych. Absolwent Akademii Sztuk Pięknych i Wzornictwa Besaleela (1998) oraz Wydziału Sztuki na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie (2004). Redaktor publikacji "Fotografowie Ziemi (Palestyna / Ziemia Izraela / Izrael)" (2003), kurator wielu wystaw poświęconych historii lokalnej fotografii w galeriach i muzeach w Izraelu i za granicą. Fotokurator w Muzeum Ziemi Izraela w Tel Awiwie. Wyróżniony przez Ministerstwo Kultury w Izraelu, m.in. nagrodą dla Młodych Artystów (1995), Dorosłych Artystów (2000), Kuratora Roku (2012).

Tal Schwartz - izraelska fotograficzka i kuratorka. Ukończyła studia licencjackie na kierunku komunikacja fotograficzna w College’u Hadassah w Jerozolimie, a studia magisterskie na kierunku teoria sztuki w jerozolimskiej Akademii Sztuk Pięknych i Wzornictwa Besaleela. Obecnie jest główną kuratorką w Galerii Azrieli College’u Hadassah. W latach 2014-2016 pracowała jako wolontariuszka w Ośrodku Brama Grodzka – Teatr NN w Lublinie. Stypendystka Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP. W 2014 roku założyła w Lublinie biuro podróży ROOTKA tours, specjalizujące się w organizacji wyjazdów związanych z dziedzictwem żydowskim w Polsce i na Ukrainie. 

Autorami tekstów do katalogu byli Guy Raz i białostoczanin Wiesław Wróbel - historyk, obecnie kierownik Zbiorów Specjalnych i Pracowni Digitalizacji Biblioteki Uniwersyteckiej im. J. Giedrojcia w Białymstoku - który od ponad dekady zajmuje się historią regionalną, w szczególności Białegostoku przed 1939r.

7. Tragiczne rocznice czerwca, lipca i sierpnia lat II wojny światowej. 

Spalenie Wielkiej Synagogi, Jedwabne, Radziłów, Wąsosz. Rocznica powstania w białostockim getcie. Nie zapominamy. Nie zapomnijmy. Uczestniczymy w uroczystościach poświęconych pamięci tych tragedii. 

6. XI Festiwal Kultury Żydowskiej  "Zachor - Kolor i dźwięk" w Białymstoku - w dniach 16-19 czerwca 2019 organizowały jak co roku Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska-Izrael i Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie.

Honorowym patronatem imprezę objął Wojewoda Podlaski, Marszałek Woj. Podlaskiego, Prezydent M. Białegostoku i Ambasada Izraela w Polsce. W programie mieliśmy przyjemność uczestniczyć w:

W niedzielę, 16.06.2019 r. 

Koncert popołudniowy na Placu przed Ratuszem:

Melodie  żydowskie -  Sekcja  Muzyczna  Teatru Bez Nazwy (Krystian Zięba - akordeon, wokal, Mariia Sydorenko - wokal, Joanna Dąbrowska - akordeona,  Illia Tsalyk - gitara, djembe, Karolina Skorupa - skrzypce,)

"Mi amor, mi alegria" (Pieśni Żydów Sefardyjskich) - Urszula Makosz (śpiew), Paweł Pierzchała (fortepian), Krzysztof Cyran (gitara), Michał Półtorak (skrzypce, mandolina), Michael Jones (skrzypce, altówka, djembe)

Rok Duo - Marcin David Król (skrzypce), Lucjan Szaliński-Bałwas (skrzypce)

 „Żydowska ulica"  - Izabela Szafrańska (śpiew),  Przemysław Zalewski (pianino), Paweł Puszczało (kontrabas), Marcin Drabik (skrzypce,), Przemysław Skałuba (klarnet, duduk, saxofony) oraz Daniel Kapustka (perkusja)

Inne atrakcje:

- nauka tańców żydowskich i izraelskich (prowadzi Kinga Kalupa z grupy tanecznej Snunit z Warszawy)

- warsztaty kuchni żydowskiej - prezentacja i degustacja koszernych potraw (Małgorzata Blicharz i Julia Gregosiewicz)

- konkurs plastyczny dla dzieci

Wieczorem  w kościele św. Rocha Koncert organowy Marka Kulikowskiego

W poniedziałek - 17.06.2019 r. w  Auli Pałacu Branickich

A ZEMERL AZA... - Koncert piosenek żydowskich po polsku i w jidisz że specjalną niespodzianką

w wykonaniu:   Moniia Chrząstowskiej - wokal, prowadzenie, Pawła Leszczyńskiego - akordeon, Dariusza Falana - klarnet, Mateusza Dobosza - kontrabas

We wtorek, 18.06.2019 r. w Kinie Forum, ul. Legionowa 5 Koncert galowy

SEFARAD MODERNA Pieśni sefardyjskie  - Anna Riveiro (śpiew) z Trio Jazzowym Miłosza Olenieckiego (Miłosz Oleniecki - fortepian, aranżacje utworów, Paweł Zwierzyński-Pióro - kontrabas, Rafał Dutkiewicz - perkusja)

OSTATNIEMU KLEZMEROWI. Koncert Muzyki i Poezji Żydowskiej - Ewa Warta Śmietana (śpiew), Jerzy Trela (recytacja), Wojciech Trela (recytacja), Małgorzata Westrych (fortepian)

 

Przez 3 dni festiwalu Wystawa „Izrael - wczoraj i dziś" (udostępniona przez Ambasadę Państwa Izrael) w holu przed aulą Wydziału Filologicznego Uniwersytetu w Białymstoku (Plac NZS 1)

 

5. W dniu 19 maja Białostocki Ośrodek Kultury - Kino Forum przedstawiło premierowy pokaz długo oczekiwanego, głośnego filmu Jolanty Dylewskiej „Marek Edelman... i była miłość w Getcie”! 

Pokaz miał miejsce w ramach wydarzenia Weekend z Millennium Docs Against Gravity

Marek Edelman… i była miłość w Getcie / Marek Edelman… and There Was Love in the Ghetto
Polska/Niemcy 2019, 79′, reż. Jolanta Dylewska

Pomysł na film narodził się przy wsparciu Andrzeja Wajdy, zrealizowany został przez wybitną reżyserkę i operatorkę Jolantę Dylewską, ze scenariuszem Agnieszki Holland. Nie jest to historia Holocaustu, a opowieść o miłości w czasach niezwykle trudnych, o jej mocy i o tym, że jest w stanie oprzeć się wszystkiemu.

„Dlaczego nikt mnie nie pyta, czy w getcie była miłość? Dlaczego nikogo to nie interesuje?” - mówił na krótko przed śmiercią w 2009 roku Marek Edelman, ostatni przywódca powstania w getcie warszawskim. Odpowiada on na to pytanie w długo oczekiwanym i głośnym jeszcze przed premierą filmie. Jak się okazuje, w piekle getta mogło istnieć dobro i piękno. I miłość – także ta przepełniona erotyką. To ona okazała się największą wartością, większą nawet niż życie.

 

4. W dniach 6-7 maja w Książnicy Podlaskiej i Galerii Ślendzińskich w Białymstoku miała miejsce VIII Międzynarodową Konferencję Naukową z cyklu "Żydzi Wschodniej Polski", której tegoroczny temat brzmiał:

Światy żydowskich artystów z Europy Środkowo-Wschodniej: Biografie – dokonania – Literackie świadectwa losu

Organizatorem konferencji była Katedra Badań Filologicznych „Wschód – Zachód” Wydziału Filologicznego Uniwersytetu w Białymstoku.

Program obejmował m.in. następujące wystąpienia i tematy:

  1. Mgr Joanna Wildowicz  (UwB, Białystok): Rosa Raisa – życie artystki
  2. Prof. Lucyna Aleksandrowicz-Pędich (SWPS, Warszawa)” Literackie fantazje amerykańskich pisarek Glorii Goldreich i Dary Horn inspirowane postacią Marca Chagalla: rodzina w centrum żydowskiego świata
  3. Dr Ogla Ciwkacz (Towarzystwo im. F. Karpińskiego, Iwano-Frankowsk): Losy stanisławiowianki, żydowskiej śpiewaczki Reny Pfiffer-Lax – primadonny Opery Wiedeńskiej (1900–1943)
  4. Joanna Tomalska-Więcek, Piotr Niziołek, Muzeum Podlaskie w Białymstoku: Malarstwo artystów żydowskich w zbiorach Muzeum Podlaskiego w Białymstoku
  5. Dr Anna Jeziorkowska-Polakowska (KUL, Lublin): „Cicha woda brzegi rwie...” – historia życia Ediego Resnera
  6. Dr hab. Dariusz K. Sikorski (Uniwersytet Gdański): Figury wyobraźni – obrazy tożsamości. Malarze w „Roczniku Żydowskim” (1901 – 1906)
  7. Dr Marek Szladowski (Warszawa): Jak staje się Żyd – Macieja Zaremby Bielawskiego literackie poszukiwania tożsamości
  8. Mgr Gaweł Janik (UŚ, Katowice): Świadectwo rozbitka. O zapomnianym pisarstwie Sydora Reya
  9. Dr hab. Anna Janicka (UwB, Białystok): Tamara Karren – artystka i pisarka zapomniana
  10. Dr Barbara Olech (UwB, Białystok): Festiwal Kultury Żydowskiej „Zachor – Kolor i Dźwięk” jako wydarzenie kulturalne
  11. Dr Monika Szabłowska-Zaremba (KUL. Lublin): Szkic o artyście - fotografiku Manachemie Kipnisie
  12. Mgr Klaudia Mucha (UJ, Kraków): Czy  dwudziestowieczny  Sztetl  to  miejsce  mityczne?  „Z  zapisków  rodzinnych rabina” – twórczość Issaca Beshevisa Singera
  13. Mgr Małgorzata Sylwestrzak (UwB, Białystok): Muza artystów jako poetka Zagłady. O „Pieśniach żałobnych getta” Izabeli Gelbard

 

3. W dniu 25 marca 2019 odbyło się Walne Zebranie Sprawozdawczo-Wyborcze TPKŻ w  Białymstoku.

Aktualnie, w kadencji 2019-2021 Zarząd będzie pracować w następującym składzie: Agata Róża Czemierys - prezes TPKŻ, Dariusz Szada-Borzyszkowski - wiceprezes, Anna Kraśnicka - sekretarz, Tadeusz Ruminowicz - skarbnik.

Komisję Rewizyjną stanowią: Jan Wysocki, Jolanta Jarończyk i Roman Koper

 

2. W Centrum im. Ludwika Zamenhofa możemy oglądać (do 5 maja 2019) wystawę fotografii Wojciecha Wilczyka "Niewinne oko nie istnieje" a 8 marca miał miejsce wernisaż i spotkanie z autorem.

Fotograficzny projekt "Niewinne oko nie istnieje" powstał w latach 2006-2008. W ramach tego przedsięwzięcia Wojciech Wilczyk fotografował synagogi, bejt ha-midrasze oraz domy modlitwy, które zlokalizowane są w obecnych granicach państwa polskiego i nie pełnią funkcji kultowej. W dokumentacji finalnie znalazły się zdjęcia ponad trzystu obiektów pełniących aktualnie funkcję garaży, remiz straży pożarnej, warsztatów, manufaktur, muzeów, bibliotek, domów kultury lub pustostanów zagrożonych katastrofą budowlaną.

W styczniu 2009 roku, podczas pierwszej wystawy projektu w Galerii Atlas Sztuki w Łodzi, miała też miejsce premiera książki Niewinne oko nie istnieje, w której znalazły się fotografie 305 budynków, gdzie każdy z obiektów opatrzony jest obszernym opisem zawierającym jego historię i charakterystykę typu architektury. W albumie znalazły się też zapisy rozmów z obserwatorami fotograficznych działań Wilczyka. W trakcie prezentacji projektu dialogi te - czytane przez radiowych lektorów - towarzyszą fotografiom.

Uciekając od patosu i motywu kalendarzowej pamiątki z podróży do Polski, Wilczyk tworzy zapis form z przeszłości, które pozornie wrosły we współczesny pejzaż, ale wciąż od niego odstają, budząc pamięć powikłanej przeszłości.
Adam Mazur, oryginalny kurator wystawy

 

1. W oddziale IPN w Białymstoku, ul. Warsztatowa 1A 29 stycznia 2019 otwarto wystawę pt.: "Szmul Zygielbojm. Milczeć nie mogę i żyć nie mogę."

Tytułowy bohater bardzo przeżył klęskę powstania i swoją sytuację w obliczu śmierci rodziny, przyjaciół, towarzyszy walki:

"Milczeć nie mogę i żyć nie mogę, gdy giną resztki ludu żydowskiego w Polsce, którego reprezentantem jestem. Towarzysze moi w getcie warszawskim zginęli z bronią w ręku, w ostatnim porywie bohaterskim. Nie było mi dane zginąć tak jak oni, razem z nimi. Ale należę do nich, do ich grobów masowych."

Otwarciu wystawy towarzyszyła prelekcja dr Pawła Piotra Warota "Sytuacja Żydów w okupowanej Polsce w latach 1939-45". Wydarzenie miało miejsce w związku z Międzynarodowym Dniem Pamięci o Ofiarach Holokaustu, i zostało zorganizowane przez białostocki oddział IPN wraz z Żydowskim Instytutem Historycznym im. Emanuela Ringelbluma

 

Rok 2018

12. Tomasz Wiśniewski laureatem 4 edycji nagrody POLIN 2018 

 Laureatem czwartej edycji konkursu Nagroda POLIN został Tomasz Wiśniewski, który od ponad 30 lat działa na rzecz zachowania pamięci o wspólnotach żydowskich pogranicza wschodniego.

4 grudnia, podczas uroczystej gali, zwycięzca otrzymał statuetkę - rzeźbę autorstwa Barbary Falender oraz nagrodę finansową w wysokości 15 tys. złotych.

Tomasz Wiśniewski to założyciel Społecznego Muzeum Żydów Białegostoku i regionu Społeczne Muzeum Żydów Białegostoku i regionu oraz autor kanału w serwisie You Tube, na którym można znaleźć ponad 2000 filmów prezentujących żydowską historię Podlasia. To również autor kilku książek na ten temat. Tomasz Wiśniewski sporządził dokumentację siedmiu cmentarzy żydowskich, prowadzi też stronę bagnowka.pl, która gromadzi dane o prawie 40 tys. nagrobków, głównie żydowskich.

Jest laureatem wielu nagród międzynarodowych festiwali filmowych, m.in. Robinson Short Film Competition i nagrody za najlepszy film dokumentalny podczas 15. Warszawskiego Festiwalu Filmów o Tematyce Żydowskiej.

Zdjęcia z Gali w zakładce Galerii "Nagroda Polin 2018". Więcej o nagrodzie na stronie https://www.polin.pl/pl/aktualnosci/2018/12/04/tomasz-wisniewski-laureatem-nagrody-polin-2018

 

11. Konferencja Żydzi w Biblii, historii i wśród wyzwań współczesności - 31.08 -2.09.2018

 w tym samym czasie co Wschód Kultury, nasi przyjaciele ze Zboru Droga Zbawienia Kościoła Chrześcijan Baptystów i Stowarzyszenia Ku Dobrej Nadziei zapraszają na bardzo interesującą Konferencję będącą jubileuszową refleksją z okazji 100 rocznicy odzyskania niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej i 70 rocznicy odrodzenia państwa Izrael.

W piątek 31.08 i niedzielę 2.09 spotkania będą miały miejsce w (dawniej) Kinie Syrena ul. Św. Rocha 23,  w sobotę 1.09 w Auli Uniwersytetu w Białymstoku, Plac Uniwersytecki 1

Wśród gości i wykładowców:

Dr Michael Zinn z Izraela, Dr hab. Jan Mirończuk z Ostrołęki, Dr Ewa Rogalewska z IPN Białystok, Dr Grażyna Dawidowicz VIII LO Białystok, pastor Kazimierz Barczuk Warszawa, Piotr Olszewski Ostróda i pastor Ireneusz Dawidowicz Białystok 

 

 

10. Szósta edycja festiwalu Wschód Kultury/Inny Wymiar - 30.08-2.09.2018

Cztery dni, sześć wymiarów, kilkadziesiąt wydarzeń! Koncerty, wystawy, spektakle, filmy, warsztaty, happeningi, spacery i pokazy mody! Artyści z Izraela, Armenii, Gruzji, Rumunii, Białorusi, Litwy, Austrii, Szwajcarii, Chin, Japonii i Polski!

 

program festiwalu

drugim dniu festiwalu, 31 sierpnia o 19.00 w Białostockim Teatrze Lalek  szczególnie polecamy spektakl - którego TPKŻ jest organizatorem - "Cemach"  w wykonaniu Malenki Theater z Izraela .

Biograficzny spektakl według scenariusza i reżyserii Michaela Teplitskiego o twórcy Narodowego Teatru Izraela Habima. Spektakl powstał w koprodukcji Teatru Habima i Malenki Theater.

To oparta na osobistej korespondencji Nachuma Cemacha z żoną, protokołach i wspomnieniach współpracowników Cemacha, nieprosta historia pierwszego teatru grającego w języku hebrajskim, oraz jego twórcy, poczynając od półprofesjonalnych początków istnienia w Białymstoku, rozwoju teatru pod opieką Konstantego Stanisławskiego i Jewgienija Wachtangowa w Moskwie, poprzez tournée po Europie i USA, aż po Palestynę. To również przejmująca historia tytułowego bohatera, który nie pogodził się ze zmieniającymi się okolicznościami dziejowymi.

Spektakl miał swoją premierę w grudniu 2017 roku. Kameralny Malenki Theater, prowadzony przez Teplitskiego, to laureat wielu międzynarodowych festiwali teatralnych, swoje sztuki prezentuje w całej Europie.

Nachum Dawid Cemach po śmierci ojca w 1909 roku przeniósł się z rodziną do Białegostoku, gdzie uczył języka hebrajskiego. Założył wtedy trupę teatralną pod nazwą Ha-bima ha-iwrit (hebr. Scena hebrajska), z którą wystawił sztukę Musar naar ra (hebr. Moralność złego nastolatka; autor: I. Barkan). Spektakl zapisał się w historii teatru żydowskiego jako pierwsza sztuka w jęz. hebrajskim wystawiona w Imperium Rosyjskim. W 1912 roku, Cemach wraz z Menachemem Gnessinem zebrał amatorską trupę Ha-lahaka ha-dramatit ha-iwrit (hebr. Hebrajska scena dramatyczna), która wystawiła sztukę Osipa Dymowa Ha-noded ha-nichi (hebr. Wieczny wędrowiec; reż. I. Bertonow). Sztukę tę zagrano także w 1913 roku w Wiedniu podczas XI Kongresu Syjonistycznego. Spektakl został przyjęty przez publiczność dość chłodno, ale za to zyskał uznanie krytyki…

Cemach zasłynął jako uznany reżyser, organizator, aktor i gorący propagator odrodzenia języka hebrajskiego, któremu starał się przywrócić wymowę sefardyjską, najbliższą starożytnemu brzmieniu. Od swoich aktorów wymagał ciężkiej pracy, troszczył się też o wysoki poziom repertuaru, współpracował więc z wieloma utalentowanymi dramaturgami i tłumaczami, którzy przekładali sztuki specjalnie na potrzeby Habimy. 
źródło: Wirtualny Sztetl

 

9.   75 rocznica powstania w getcie białostockim.

Białystok pamięta

Zapraszamy do aktywnego uczestnictwa w obchodach 75. rocznicy powstania w getcie białostockim! 

Program:

14 sierpnia 2018
Wystawa „Kiriat Białystok”
miejsce: ul. J. Kilińskiego / Skwer Armii Krajowej (przy Pomniku Żołnierzy AK)
Wystawa zdjęć poświęcona osiedlu Kiriat Białystok, będącym częścią miasta Yehud w Izraelu. Osiedle zostało założone w 1950 roku przez białostockich Żydów ocalałych z Holokaustu.
Wystawa czynna do 21 sierpnia 2018.
Organizator: Muzeum Wojska w Białymstoku

 16 sierpnia 2018

„Relacje z Zagłady” – kiosk z nagraniami świadków historii
miejsce: Rynek Kościuszki w Białymstoku / obok ratusza
Za sprawą wywiadów zrealizowanych w ramach Mediateki CLZ – historii mówionej miasta i regionu, proponujemy podróż w czasie i wysłuchanie relacji świadków likwidacji białostockiego getta.
Instalacja dostępna do 19 sierpnia 2018.
Organizator: Białostocki Ośrodek Kultury

 godz. 11:00

Złożenie kwiatów pod Pomnikiem Wielkiej Synagogi
miejsce: plac przy ul. Suraskiej 2
Organizator: Urząd Miejski w Białymstoku

godz. 11:30
Zapalenie zniczy w miejscu bramy wjazdowej do białostockiego getta
miejsce: róg ulic I. Malmeda i I. Białówny
Organizator: Urząd Miejski w Białymstoku

 godz. 12:00

Główne uroczystości pod Pomnikiem Bohaterów Getta
miejsce: Plac im. Mordechaja Tenenbauma
Organizator: Urząd Miejski w Białymstoku

 godz. 16:30

Panel dyskusyjny „Życie codzienne i Zagłada białostockiego getta”
miejsce: Białostocki Ośrodek Kultury/Centrum im. Ludwika Zamenhofa, ul. Warszawska 19
Wydarzeniu patronuje Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.
Panel z udziałem: Joanny Tomalskiej (Muzeum Podlaskie w Białymstoku), prof. Adama Czesława Dobrońskiego oraz Weroniki Romanik (Uniwersytet Warszawski).
Prowadzenie: Dariusz Szada-Borzyszkowski
Organizator: Galeria im. Sleńdzińskich w Białymstoku

godz. 17:30

Promocja wydawnictwa Pamiętnik Dawida Szpiro oraz spotkanie z Wiesławem Wróblem, autorem wstępu historycznego
miejsce: Białostocki Ośrodek Kultury/Centrum im. Ludwika Zamenhofa, ul. Warszawska 19
Wydarzeniu patronuje Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.
Autorem pamiętnika jest Dawid Szpiro (syn D. Szpiro, właściciela jednej z największych fabryk włókienniczych w Białymstoku przy ul. Łąkowej). Od października 1942 r. przebywał w białostockim getcie, był członkiem Żydowskiej Służby Porządkowej. Pamiętnik kończy się na dacie lipcowej 1943 r.
Prowadzenie: dr Barbara Olech (Uniwersytet w Białymstoku) i Dawid Bujno (Galeria im. Sleńdzińskich w Białymstoku).
Organizator: Galeria im. Sleńdzińskich w Białymstoku

godz. 18:30
Koncert „Benkenisz – Tęsknota” Karoliny Skrzyńskiej
miejsce: Białostocki Ośrodek Kultury/Centrum im. Ludwika Zamenhofa, ul. Warszawska 19
W programie koncertu oprócz melodii wpisanych w wielowiekową tradycję żydowską pojawią się kompozycje autorskie, zabierające słuchacza w podróż pełną wzruszeń, balansujące na granicy stylów i kultur, wyrażające tęsknotę za czymś, co w dzisiejszym świecie zdaje się zanikać.
Organizator: Białostocki Ośrodek Kultury

 godz. 20:00

Pokaz filmu Intimacy / Intymność Yael Vishnizki-Levi
miejsce: Galeria Arsenał w Białymstoku, ul. A. Mickiewicza 2
Reżyserka we współpracy z Muzeum POLIN zrealizowała krótki film, formą nawiązujący do teatru cieni. Jego scenariusz – dialog dwóch osób – dotyczy m.in. zmagań jednostki z ideologią i reżimem, porusza temat żydowskiej imigracji do Izraela. Uczestnikami dialogu są dziadek artystki i Władysław Gomułka, którzy faktycznie spotkali się przed II wojną światową.
Organizator: Galeria Arsenał w Białymstoku

17 sierpnia 2018

Wystawa „Ilustracje do Biblii” Bencjona Rabinowicza
miejsce: plac przed siedzibą Galerii im. Sleńdzińskich przy ul. Legionowej 2
Na wystawie zostaną zaprezentowane fotokopie ilustracji Bencjona Rabinowicza, które artysta wykonał do Biblii. Był to malarz pochodzenia żydowskiego, urodzony w 1905 r. w Białymstoku, związany z École de Paris. Jego cała białostocka rodzina zginęła podczas II wojny światowej.
Wystawa czynna do 31 sierpnia 2018.
Organizator: Galeria im. Sleńdzińskich w Białymstoku

godz. 17:00
Promocja książki Angel of the Ghetto: One Man’s Triumph Over Heartbreaking Tragedy i spotkanie z autorami Samem Solaszem i Judy Katz
miejsce: Białostocki Ośrodek Kultury/Centrum im. Ludwika Zamenhofa, ul. Warszawska 19
Sam Solasz jest jednym z nielicznych ocalałych z białostockiego getta. W trakcie okupacji hitlerowskiej wielokrotnie zatrzymywany i więziony, aktywnie wspierał przygotowania do powstania w białostockim getcie. Po opuszczeniu Polski i wyjeździe do USA był wieloletnim prezesem Centrum Białostoczan, aktywnie działając na rzecz integracji byłych mieszkańców Białegostoku. W książce opowiada o swoich losach.
Prowadzenie: Dariusz Szada-Borzyszkowski
Organizator: Galeria im. Sleńdzińskich w Białymstoku

 godz. 18:30

Koncert „Białystok moje miasto” Frey-Lech Trio
miejsce: Białostocki Ośrodek Kultury/Centrum im. Ludwika Zamenhofa, ul. Warszawska 19
Zespół gra muzykę klezmerską. W trakcie wieczoru zaprezentuje program refleksyjno-nostalgiczny „Białystok moje miasto”. Utwory śpiewane są w języku polskim, jidysz i esperanto.
Organizator: Białostocki Ośrodek Kultury

18 sierpnia 2018

godz. 11:00, 13:00
Rodzinne warsztaty „Wielka Synagoga z klocków LEGO”
miejsce: Białostocki Ośrodek Kultury/Centrum im. Ludwika Zamenhofa, ul. Warszawska 19
W oparciu o model Wielkiej Synagogi wybudowanej z 12 tys. klocków LEGO proponujemy warsztat „Witraże w synagogach”, podczas którego uczestnicy poznają sposób obrazowania i symboliki witrażu w judaizmie oraz stworzą własne, niepowtarzalne projekty witraży z klocków LEGO.
Liczba miejsc ograniczona. Zapisy pod numerem telefonu 85 67 67 367 lub osobiście w kasie BOK/CLZ przy ul. Warszawskiej 19.
Organizator: Białostocki Ośrodek Kultury

godz. 12:00, 14:00
Spacer historyczny po terenie białostockiego getta
miejsce: Białostocki Ośrodek Kultury/Centrum im. Ludwika Zamenhofa, ul. Warszawska 19 (początek)
W trakcie spaceru przewodnicy oprowadzą uczestników trasą stworzoną na podstawie relacji osoby ocalałej z Holokaustu. Kogo? To do dnia spaceru pozostanie tajemnicą. Będzie to zatem okazja nie tylko do poznania historii, ale także przywrócenia pamięci o konkretnym mieszkańcu Białegostoku.
Organizatorzy: Stowarzyszenie Big Picture, Klub Przewodników Turystycznych RO PTTK Białystok

 godz. 19:00

Koncert „Bohaterom getta” – Orkiestra Klezmerska Teatru Sejneńskiego
miejsce: Rynek Kościuszki w Białymstoku
Orkiestra zaprezentuje specjalny program przygotowany na obchody 75. rocznicy powstania w getcie białostockim. Zespół tworzą młodzi muzycy związani z Fundacją i Ośrodkiem „Pogranicze – sztuk, kultur, narodów” w Sejnach.
Organizator: Białostocki Ośrodek Kultury

 19 sierpnia 2018

godz. 11:00, 13:00
Rodzinne warsztaty „Wielka Synagoga z klocków LEGO”
miejsce: Białostocki Ośrodek Kultury/Centrum im. Ludwika Zamenhofa, ul. Warszawska 19
W oparciu o model Wielkiej Synagogi wybudowanej z 12 tys. klocków LEGO proponujemy warsztat „Witraże w synagogach”, podczas którego uczestnicy poznają sposób obrazowania i symboliki witrażu w judaizmie oraz stworzą własne, niepowtarzalne projekty witraży z klocków LEGO.
Liczba miejsc ograniczona. Zapisy pod numerem telefonu 85 67 67 367 lub osobiście w kasie BOK/CLZ przy ul. Warszawskiej 19.
Organizator: Białostocki Ośrodek Kultury

godz. 20:00
Koncert „Odgłosy zanikającego świata” – Krzesimir Dębski z Orkiestrą Smyczkową PRIMUZ i zespołem Kamila Radzimowskiego
miejsce: Rynek Kościuszki
Projekt muzyczny w charakterze muzyki ethno-world. Tworzy go kompilacja brzmienia z pogranicza muzyki filmowej, bałkańskiej, kaukaskiej i żydowskiej oraz kompozycji własnych. Wprowadza słuchacza w brzmienie, które przenosi w klimat Bliskiego Wschodu.
Organizator: Białostocki Ośrodek Kultury

 Na wszystkie wydarzenia wstęp wolny.

 Projekt zrealizowany we współpracy z Narodowym Centrum Kultury.

 Organizatorzy:

Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Narodowe Centrum Kultury
Wschodzący Białystok
Białostocki Ośrodek Kultury
Galeria im. Sleńdzińskich w Białymstoku
Muzeum Wojska w Białymstoku
Galeria Arsenał w Białymstoku

Partnerzy:
Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska-Izrael
Regionalny Oddział PTTK Białystok

 

 

8. XI Festiwal Kultury Żydowskiej  "Zachor - Kolor i dźwięk" w Białymstoku - w dniach 16-19 czerwca 2018 organizowały jak co roku Centrum Edukacji Obywatelskiej Polska-Izrael i Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie

Program Festiwalu: 

Sobota, 16.06.2018 BTL (ul. Kalinowskiego 1)Spektakl Miriam, Havdala / Pożegnanie Szabatu

Niedziela, 17.06.2018 r.

Wycieczka po cmentarzu żydowskim przy ul. Wschodniej - oprowadza prof. Heidi Szpek -Idzikowski (Central Washington University - USA) 

Koncerty na placu przy Ratuszu:

Izabela Szafrańska, Przemysław Zalewski (Polska)

Kapela Jankiela (Polska)

Marcin Król, Michał Drewnowski (Polska)

Orkiestra Klezmerska Teatru Sejneńskiego (Polska)

Efim Chorny, Susan Ghergus (Mołdawia)

Warsztaty:   

tańców żydowskich i izraelskich (Kinga Kalupa - grupa taneczna Snunit z Warszawy)

warsztaty i degustacja koszernych potraw żydowskich (Małgorzata Blicharz i Julia Gregosiewicz)

Konkurs plastyczny dla dzieci

Kościół św. Rocha     Koncert organowy   Matteo Imbruno (Holandia), Marek Kulikowski (Polska)

Poniedziałek - 18.06.2018 r. 

Białostockie ślady Samuela Pisara - oprowadza Jolanta Szczygieł-Rogowska (miejsce spotkania - Galeria im. Sleńdzińskich, ul. L. Waryńskiego 24a)

Galeria im. Sleńdzińskich - ul. Legionowa 2     Czego możemy nauczyć się od biblijnych kobiet? Sara, Miriam, Estera, Ruth -wykład Anny Dodziuk z Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie

Aula Pałacu Branickich  Koncert pieśni sefardyjskich: Gerard Edery - vocal, guitar (USA), Anya Wandtke - violin (Polska), Sebastian Wypych - double bass (Polska)

Wtorek, 19.06.2018 r. 

Warsztaty muzyczne dla studentów (impreza zamknięta) - Elizabeth Schwartz i Peter Stan (USA)

Kino Forum - ul. Legionowa 5   Koncert galowy: Elizabeth Schwartz  (USA)  i Peter Stan (USA)

więcej na stronie http://bialystok.jewish.org.pl/page2.html

  

7. 27 kwietnia w Szk. Podst. nr 12 w Białymstoku miało miejsce spotkanie uczniów z panem Zbigniewem Siwińskim - dzieckiem holokaustu.

Spotkanie towarzyszyło Festiwalowi Kultur – który szkoła we współpracy z Urzędem Wojewódzkim w Białymstoku zorganizowała już po raz 11, w dniu 24 kwietnia w holu i auli Podlaskiego UW przy ul. Mickiewicza 3,  i o którym więcej na stronie http://www.sp12bialystok.pl/pl/szkola/naszeprzedsiewziecia/festiwal-kultur.html

 27 kwietnia odbyło się spotkanie uczniów klas gimnazjalnych z panem Zbigniewem. F. Siwińskim, założycielem i wieloletnim prezesem Towarzystwa Przyjaciół Kultury Żydowskiej w Białymstoku, dzieckiem holokaustu, uratowanym z białostockiego getta podczas okupacji hitlerowskiej w Polsce i wychowanego w polskiej katolickiej rodzinie. Obejrzeliśmy wspólnie film o poszukiwaniu przez niego żydowskiej tożsamości. Pan Zbigniew odpowiadał na pytania uczniów, pokazał różne przedmioty związane z kultem i modlitwą żydowską, zaprezentowano też książki o historii i kulturze żydowskiej w Białymstoku.  Zdjęcia z tego spotkania – jak również zdjęcia prac uczniów z lekcji plastyki prowadzonych przez panią Małgorzatę Ruminowicz na temat wycinanki żydowskiej, arabeski – wycinanki muzułmańskiej, polskiej ludowej, i romskiej mody – w Galerii w zakładce Festiwal Kultur.

 

 

6. 5 lutego - 75 rocznica rozpoczęcia likwidacji białostockiego getta. Uroczystości rozpoczna się o godz. 17 równocześnie w dwóch miejscach: róg ulic Malmeda i Białówny, róg ulic Jurowieckiej i Sienkiewicza

Likwidacja białostockiego getta większości z nas kojarzy się z datą 16 sierpnia 1943 roku i brutalnym stłumieniem powstania w jego obrębie. To niewątpliwie najbardziej krwawa i pociągająca za sobą najwięcej ofiar akcja, jaka rozgrywała się na terenie getta, jednak pierwsze działania mające na celu jego likwidację rozpoczęły się pół roku wcześniej.

W wyniku zawartej przez okupacyjne władze niemieckie umowy z Judenratem (utworzonej przez Niemców żydowskiej rady w getcie) do obozów zagłady wywiezionych miało być 6300 Żydów, w pierwszej kolejności: bezrobotni, biedota oraz uchodźcy z innych miast.

5 lutego 1943 r. o godzinie 4:00 jednostki żandarmerii, gestapo oraz policji żydowskiej rozpoczęły przeszukiwania terenu getta, wyłapując wytypowanych do wywózki ludzi. W trwającej około tygodnia akcji, na miejscu rozstrzelano około tysiąc osób, a do obozu zagłady w Treblince wywieziono kolejnych 12 tysięcy.

Program uroczystości oraz wydarzeń artystycznych upamiętniających ofiary akcji lutowej:

17:00 rozpoczęcie klezmerską muzyką (grają Krzysztof Pilat, Mirosław Jaroszuk)

17:15 recytacja tekstów: Opowieść o tzw. akcji lutowej (czytają Dariusz Szada-Borzyszkowski, Jacek Dojlidko)

17:30 przejście pochodów z towarzyszeniem muzyki pod Pomnik Bohaterów Powstania w Getcie przy ulicy Żabiej

17:50 czytanie fragmentów: Pamiętnika Dawida Szpiro (czyta Dariusz Szada-Borzyszkowski) oraz nazwisk z listy ofiar akcji lutowej, zapalenie świeczek upamiętniających pomordowanych

18:00 złożenie kwiatów przez Prezydenta Tadeusza Truskolaskiego pod Pomnikiem Bohaterów Powstania w Getcie

mapa z zaznaczonymi lokalizacjami rocznicowych uroczystości: http://bok.bialystok.pl/pliki/mapa-75duża_trasa2.pdf

 

5. 31 stycznia o godz.16.30 Oddział Instytutu Pamięci Narodowej oraz Archiwum i Muzeum Archidiecezjalne w Białymstoku zapraszają na spotkanie z okazji Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holocaustu. W programie prelekcja Anny Pyżewskiej (IPN Białystok) pt. "Pamięć o Zagładzie społeczności żydowskiej Białostocczyzny na przestrzeni lat”.

środa 31 stycznia o godz. 16.30 na Przystanku Historia IPN przy ul. Warszawskiej 48.

 

4. 26 stycznia: Mural "Utkany wielokulturowością"odnowiony. Nie ma swastyki, jest menora.

Mural "Utkany wielokulturowością" znajdujący się na budynku przy al. Piłsudskiego 19/1 został odmalowany. Nie ma śladu po swastyce, którą ktoś wymalował w miejscu żydowskiej menory.

 

Wydarzenie zorganizowała Fundacja Klamra przy współpracy ze Stowarzyszeniem 9/12 i Miastem. Piątkową akcję wpierały także: Normalny Białystok oraz Towarzystwo Przyjaciół Kultury Żydowskiej w Białymstoku. Również każdy z mieszkańców mógł przyjść na miejsce i wyrazić swój sprzeciw przeciwko rasistowskim zachowaniom. Na miejscu można było nie tylko obejrzeć odnowioną pracę, ale też wziąć udział w nietypowej akcji. Każdy chętny, pod muralem, na szarym fragmencie ściany mógł odcisnąć dłoń wcześniej pokrytą kolorową farbą.

Mural "Utkany wielokulturowością" nawiązuje do białostockiego przemysłu włókienniczego, tworzonego niegdyś przez społeczność żydowską, a umieszczone napisy odwołują się do wielokulturowego charakteru miasta. Pracę stworzyli wolontariusze biorący udział w projekcie "Mow@ Miłości", który w 2015 r. realizowała Fundacja Klamra. Wcześniej miał on swoją odsłonę w 9 miastach.

- Ten mural był nietknięty przez dwa lata - mówił Dariusz Paczkowski, artysta streetartowy z Fundacji Klamra, pod którego okiem powstała praca. - Nie ma naszej zgody na nienawiść, rasizm czy antysemityzm - podkreślił.

Mural został odnowiony. W jego centralnym miejscu znów pojawiła się menora - symbol judaizmu. 

W akcji odnowienia muralu uczestniczył także Tadeusz Truskolaski, prezydent Białegostoku, którego wypowiedź podczas tego wydarzenia była współbrzmiąca z białostockimi radnymi którzy na styczniowej sesji rady miasta przyjęli stanowisko potępiające incydentalne akty rasizmu i ksenofobii oraz wezwali do podjęcia wszelkich działań prowadzących do wykrycia sprawców tych aktów. W dokumencie czytamy m.in.: "Rada Miasta Białystok, jako demokratyczna reprezentacja wszystkich mieszkańców naszego miasta, pragnie wyrazić ubolewanie, jak również kategoryczny sprzeciw w związku z pojawiającymi się w przestrzeni publicznej jednostkowymi przejawami rasizmu i ksenofobii reprezentowanymi przez totalitarne systemy. Białystok to miasto dumne ze swej wspaniałej historii i swoich wybitnych obywateli, wśród których znaleźć możemy ludzi różnych wyznań i narodowości. To jednocześnie miasto, na którym totalitarny obłęd ubiegłego stulecia odcisnął wyjątkowo bolesne piętno w postaci masowych mordów, deportacji i barbarzyńskich zniszczeń. W związku z tym zobowiązani jesteśmy do wyrażenia przekonania, że w przestrzeni publicznej nie ma miejsca na symbolikę nawiązującą do rasowej, narodowej czy religijnej nienawiści, na hasła czy znaki odwołujące się do ideologii totalitarnej".

 

3. 26 stycznia o godz.17.00 w Centrum Zamenhofa, ul. Warszawska 19 prezentowana była Księga pamięci Żydów Bielska Podlaskiego, spotkanie miało miejsce w przeddzień Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu. Gośćmi spotkania byli współredaktorzy polskiego wydania Księgi pamięci, panowie Wojciech Konończuk i Doroteusz Fionik,

Więcej o tym wydawnictwie na stronie www.centrumzamenhofa.pl/art,562,ksiega-pamieci-zydow-bielska-podlaskiego

 

2. W ramach cyklu "Środy literackie" w Książnicy Podlaskiej 17 stycznia o godz.17.00 spotkaliśmy się z Ewą Krychniak która zaprezentowała swoje opracowanie tematu Oświata i kultura żydowska Białostocczyzny okresu międzywojennego i jej wyniszczenie podczas II wojny światowej

Ewa Krychniak - (1971) - ur. w Sokółce. Absolwentka Bibliotekoznawstwa i Informacji Naukowej oraz Studiów Podyplomowych z zakresu Administracji na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1991 r. pracuje jako nauczyciel bibliotekarz, a od 2013 r. również jako nauczyciel plastyki w Szkole Podstawowej nr 1 w Sokółce. Książka Oświata i kultura żydowska Białostocczyzny okresu międzywojennego i jej wyniszczenie podczas II wojny światowej stanowi obszerne, wielostronne opracowanie historii osadnictwa żydowskiego na Białostocczyźnie, kształtowania się i krzepnięcia wspólnoty, jej życia codziennego i wreszcie jej eksterminacji w okresie II wojny Światowej. 

 1. 9.01.2018 Michael Schudrich w Zmianie Klimatu / spotkanie wokół książki "Nie ma rzeczy niemożliwych"

 Michaela Schudricha, naczelnego rabina Polski, nie trzeba przedstawiać. Znany jest z racji pełnionej funkcji, a także ze swego charakteru – zawsze uśmiechnięty, rozmowny. Ale co o  nim wiemy, oprócz tego, że jest polskim rabinem i amerykańskim Żydem?

Nie przypadkiem zbiór rozmów, które przeprowadziła z nim Irena Wiszniewska nosi tytuł "Nie ma rzeczy niemożliwych". W latach siedemdziesiątych nastoletni Michael widział ptaki wlatujące przez wybite okna do warszawskiej synagogi Nożyków. W latach dziewięćdziesiątych rabin Michael przewoził ze Stanów na pół legalnie samolotami rejsowymi skrzynie mrożonych koszernych kurczaków... na żydowskie obozy Laudera. Był świadkiem kluczowych wydarzeń ze współczesnej historii Polski i jest współtwórcą żydowskiego odrodzenia w kraju, gdzie Żydów miało już nie być.

9 stycznia w Zmianie Klimatu Irena Wiszniewska rozmawiała z rabinem Schudrichem, o tym co było i na ile „Dobra zmiana” wpływa na życie Żydów i nie-Żydów.

Irena Wiszniewska – dziennikarka, pisarka, we Francji wydała reportaże o Litwie Paroles Dégelées, w Polsce zbiór wywiadów "My, Żydzi z Polski". Uprawia street art, opowiadając historie na ulicach miast Prowansji, na Madagaskarze i w Odessie.
__________________________________
Zmiana Klimatu, ul. Warszawska 6, Białystok

 

 

 BYŁO, minęło, a może warto pamiętać, że było:  zobacz zakładkę KALENDARIUM  naszych - Towarzystwa czasów